Drie virtuoze verdwijntrucs
Transmission. Hari Kunzru (uitg. Hamish Hamilton, 282p.) 
Prachtige allegorie op de wankele en vergankelijke schijnwereld van filmsterrendom, merkenmarketing en informatietechnologie.
Wereldvreemde 20-jarige Indiase computergeek uit New Delhi laat zich als ict-slaaf inhuren voor werk in Amerika. Op zoek naar de carri?re van zijn leven. Begin 40-er, tot beste Britse jonge ondernemer van het jaar verkozen marketingadviseur, leeft in Peter Stuyvestantstijl in Londen. Reist de wereld af om zijn concepten voor het ‘in de markt zetten’ van merken aan de man te brengen. Zijn vriendin, stuurloos en ongelukkig in het bestaan, zoekt de menselijkheid in haar partner.
Zie hier de drie hoofdpersonen van Hari Kunzru’s ‘Transmission’. De Engelse schrijver Kunzru knoopt hun levens moeiteloos en als vanzelfsprekend aan elkaar door middel van een computervirus, dat de Indi?r in het internet injecteert en daarmee de halve wereld platlegt. Met de weergaloos boeiend en beeldend beschreven levensepisode van zijn hoofdpersonen, trekt Kunzru de lezer tegelijkertijd grote eigentijdse thema’s en werelden binnen. Transmission is een hedendaagse roman, die pijnlijk en onderhuids naalden steekt in zelfgenoegzaamheid en het heilig geloof in het grote geld, etnocentrisme en globalisering. Een onnavolgbaar eigentijds menselijk en intelligent verhaal. Bovendien een verademing in deze tijd van pallets vol historische romans.

Vanaf het begin dat Kunzru zijn hoofdpersonen introduceert lijkt er al een doem te hangen over hun toekomstverwachtingen en levensbelofen. Maar alle tekenen wijzen erop, dat ze het met hun standvastigheid zullen redden. Hun zelfverzekerdheid kent geen grenzen. Sto?cijns treden ze de toestanden die hen ten deel vallen tegemoet. Het soms hilarische sociale blunderen van de Indi?r in de schokkend andere wereld van Amerika, lijkt hem zelf amper te deren.
De Britse ondernemer in schijnproducten gelooft heilig in het succes van zijn zaken, zelfs als hij tijdens een spel golf de grasmat aan puin slaat, maar rustig bij zijn meegolfende klant zijn marketingstrategie voor golfbanen aan blijft prijzen. Zijn vriendin komt als pr-vrouw terecht bij de opnamen van een filmsc?nes in Schotland door Indiase sterren uit Bollywood en ziet in de actrice een alter ego.

Hunzru schildert met zijn hoofdpersonen en talloze kleurrijke bijfiguren een schilderij van de hedendaagse wereld van nieuwe ict-vindingen, merkengekte en zoektochten naar aandacht en geluk, alles op weg naar het paradijs. De werkelijkheid confronteert hen hard met de afhankelijkheid van hun leven van oncontroleerbare verwikkelingen waar ze in verzeild raken. Ze willen ?f overleven en zich vastbijten in hun levensdoel ?f neigen naar zich ingraven in de schuilkelders van een ander bestaan.

Kunzru toont de dilemma’s en dreigende desillusies van zijn karakters in deze talentvolle, glorieuze roman. Er staat geen woord teveel in en nagenoeg geen eigentijds sociaal en politiek thema blijft onaangeroerd. Niet in grootse beschouwingen en filosofie?n, maar in de alledaagse, menselijke werkelijkheid van zijn hoofdpersonen en hun handelingen. Transmission is een fraai gecomponeerde roman, in mooie taal en metaforen geschreven, met onvergetelijke sc?nes en met aan het einde een prachtige pastiche op de mythen die mensen op internet scheppen.

Hoed af voor Kunzru en zijn verrassende virtuoze -virtuele- verdwijntrucs in deze magistrale, karaktervolle roman. Het engagement is op elke bladzijde voelbaar. Een van de weinige boeken die ik de laatste tijd las, dat echt ergens over gaat. Mijn nominatie alvast voor de Man Booker Prize 2005. Met Transmission heeft Kunzru de eigentijdse ge?ngageerde literatuurde 21ste eeuw ingeloodst.

Laurens
29 december 2004