De reeks  Bulletin Tweede Wereldoorlog groeit gestaag. Onlangs zag deel 7 het licht met ook daarin weer een keur aan geillustreerde artikelen over de tot nu toe voor velen onzichtbare achterkant van de Tweede Wereldoorlog. De redactie van deze reeks zoekt en vindt telkens weer, als uit een onuitputtelijke vergeten bron, allerhande onderwerpen en aspecten van de Tweede Wereldoorlog, waarmee ze licht schijnen op tot nu toe donker gebleven gebeurtenissen.
In dit zevende deel veel pagina’s ingeruimd voor de Baltische staten. Een helder en informatief artikel van historicus J.G. Kikkert zet de feiten van de ondergang van de Baltische staten Estland, Letland en Litouwen in 1939-1940 op een rij. Hij zoekt oorzaken en bekijkt de gevolgen voor deze kleine staten aan de Oostzee. Een ander uitgebreid en goed gedocumenteerd verhaal van de moord op de Litouwse joden beschrijft niet alleen de dramatische feiten, maar beschouwt tevens de vermeende grootschalig actieve rol van de bevolking in de jodenmoord. Een indringende bijdrage over de schokkende holocaust aan de Oostzee.

Intrigerend is het artikel van Wim Zaal over de dichter Martien Beversluis. Een controversieel kunstenaar, wiens opportunisme hem etiketten bezorgde van socialist, communist, orangist, fascist, nazi en christenzanger. Over de vele gedaantes van een opmerkelijk mens.
In dit nummer ook een oorspronkelijke bijdrage van een Nederlandse in Duitsland tewerk gestelde kapper, die de hel van het bombardement op Dresden 14 februari 1945 meemaakte en wonderbaarlijk overleefde, terwijl hij zich een weg baande door de vuurstormen, bergen lijken en instortende huizen. Een aangrijpend egodocument.

In dit veelzijdige zevende Bulletin nog een ander egodocument in de vorm van een verslag door August Lambert Jansen, die als lid van een folkloristische dansgroep op uitnodiging van de Duitse overheid in 1936 drie weken door het Duitsland van Adolf Hitler reist. Verder de wederwaardigheden van de zogeheten rozenkransparachutist, die Bergen op Zoom redde van verwoesting door gevechten tussen Duitsers en geallieerde oprukkende legers in 1945. En wat gebeurde met die tientallen miljoenen ontheemde vluchtelingen na het oorlogseinde? Een uitvoerig relaas over hun terugkeer, opvang in kampen, zwerftochten en vergeefse hulp.

Opmerkelijk is het relaas van Perry Pierik over de vondst van een Duits boekje uit 1941, waarin hij de wonderlijke symbiose ziet die in Hitler-Duitsland ontstond tussen godsdienst en staat. Een aantrekkelijk verslag is te lezen over de grote brand in april 1941 op de Leusderheide bij Soesterberg, waarbij opgeslagen Duitse munitie ontplofte, waarvan scherven en mensen doodden, huizen en fabrieken verwoestte. Het dorp moest worden ge?vacueerd. De schrijver buigt zich tevens over de vraag of de brand sabotage was of een ongeluk.
De lezer kan zich in dit nummer nog verdiepen in een reeks recensies van uiteenlopende boeken over de Tweede Wereldoorlog, van Kamp Amersfoort, herinneringen aan de oorlog in Duitsland, Japan en Itali? tot aan een boek over Belgische concentratiekamp Breendonk.

Met het Zevende Bulletin Tweede Wereldoorlog heeft uitgeverij Aspekt haar interessante en opvallende reeks verder uitgebreid met onmisbare bijdragen over de vergeten hoeken en gaten van de Tweede Wereldoorlog. Kleine en grote historische gebeurtenissen over het voetlicht of opnieuw beschenen. Een boek om steeds weer op te pakken.
Alle eerdere andere delen zijn nog steeds verkrijgbaar.

Laurens R.