Het hoogste in het leven is de liefde. Maar ze is tevens een vluchtig, vergankelijk, kortstondig en ongrijpbaar fenomeen. Dat lijkt Patricia de Martelaere te zeggen met haar roman Het onverwachte antwoord. In het boek spreken verschillende vrouwen over G.H., hun minnaar. Een en dezelfde man, die in het leven van de vrouwen hevige emoties teweeg brengt, van adoratie tot afschuw. Zijn werkelijke naam blijft verborgen achter de initialen. Het leven van de vrouwen wordt weliswaar -kortstondig of langduriger- in de ban gehouden door G., maar de trivia van hun dagelijks leven beheersen tegelijkertijd hun gedachten: hun beroepskennis, hun vaardigheden en sociale leven, waarmee ze zichzelf bestaansreden geven. Hoe is het om te tekenen, biologisch onderzoek te doen, psychoanalyticus te zijn, in een inrichting te zitten of een gezin te hebben? Ze laten het allemaal in hun gedachten, ook gedurende hun samenzijn met hun minnaar, de revue passeren.

De gevoelens voor G. worden constant afgewisseld door de stroom van deze dagelijkse gedachten. Daarmee lijken de personages het gebrek te camoufleren aan het kunnen ontdekken van een diepere betekenis van dit leven. Hun beroep, hun gezin, hun dagelijkse afgezaagde, platvloerse bezigheden vormen hun leven. Leven is toeval, niets heeft betekenis, het is fysiek ‘zijn’, verpletterd door trauma’s, angsten, onverwachte gebeurtenissen, gevoelloosheid en alledaagse bezigheden. Onderhuids woeden echter emoties van liefhebben, die onzichtbaar blijven in mensen, maar niet hun leven vormen.
De Martelaere geeft deze ongrijpbare emoties in ‘Het onverwachte antwoord’ een stem.

De schrijfster beredeneert op virtuoze wijze de gevoelens van haar vrouwelijke personages, met name in de onvergetelijke en aangrijpende, intens diepe liefdesbrief van één van hen aan G. Zo geeft ze de onberedeneerbaarheid van de liefde woorden en klanken, gevoelens en timbre. Intens rijk is die brief aan uitdrukkingsvermogen en inhoud van de grootste der menselijke emoties: liefde. De Martelaere heeft het zo moeilijk grijpbare voelbare op magnifieke manier in taal gegoten. Het hele boek door met als absoluut hoogtepunt het hoofdstuk De liefdesbrief.

Ik heb in die ‘brief’ tevens een liefdesverklaring gelezen aan G., waarvoor ‘God'  zou kunnen staan, die voor velen de zin van het leven uitmaakt. Niet voor niets zegt de schrijfster van de brief dat haar tweede naam Maria Magdalena is. Een liefdesbetuiging aan G. en ''God, barstensvol vertrouwen, ongeloof, twijfels en verlangen. Het bestaan krijgt door de vlam van de liefde in zijn zinloosheid en trivia opeens betekenis en diepte, hoe kortstondig en ongrijpbaar ook.

Het onverwachte antwoord is een prachtige psychologische roman, waarmee De Martelaere het onzegbare van de liefdesemoties een werkelijk rijpe stem heeft gegeven. Een boek vol filosofie, diepte en rijk aan beschouwingen over het zichtbare en vooral de onzichtbare dagelijks gedachtewereld en het gevoelsleven van mensen.

Laurens R.