Aangeharkt. Proper. Bedrijvig. Romantisch. Zonnig.
Zo heeft domineeszoon en voormalig architect fotograaf Cas Oorthuys ons land en zijn woonplaats Amsterdam in de jaren 40, 50 en 60 vastgelegd. Op 6x6 grootbeeld, zwart-wit film met zijn 2-ogige Rolleiflex. Oorthuys (1908 - 1975) kende een ongelovige productie. Hij liet een ??n miljoen negatieven na. Flip Bool van het Nederlands fotomuseum in Rotterdam selecteerde daar zo’n 130 foto’s uit, die Amsterdam in beeld brengen. Oorthuys’ Amsterdam is mistig, mysterieus, rechtlijnig ?n zonnig. Het past in Oorthuys’ fotografiethema ‘Herrijzend Nederland’. Een paar beelden van de grimmige werkelijkheid van de hongerwinter uitgezonderd, zijn het mooie plaatjes van Amsterdam. Illustraties bijna van de gebouwde omgeving: luchtig, ruimtelijk, opgewekt.



Oorthuys’ wereld is schoon, fatsoenlijk en burgerlijk. Beelden die in ons land niet meer gemaakt (kunnen) worden. Ze roepen nostalgie op, maar zijn verder opvallend emotieloos, afstandelijk, soms zichtbaar geregisseerd. Oorthuys’ Amsterdam is de kijk van een architect, met een camera, op hoe hij zijn wereld het liefste zag: de onschuld van de alledaagsheid.


Gewelddadig. Bloedig. Angstig. Chaotisch. Imponerend. Zo beleefde fotograaf Geert van Kesteren (1966) in Irak’s hoofdstad Bagdad de inval van de Amerikanen in 2003. Van Kesteren is zelfstandig fotograaf en werd al eens Nederlands Fotograaf van het Jaar en won diverse prestigieuze prijzen. Een groter verschil in beeldregistratie tussen die door Oorthuys en Van Kesteren is niet mogelijk. Elk is natuurlijk een fotograaf van zijn tijd, maar hoe ze beiden als fotografen tegen de wereld aankijken is als het contrast tussen de frank en vrije wandelaar en de doordouwer in de Egyptische duisternis.




Hij zat in Irak met zijn camera bovenop de mensen en middenin schokkende taferelen, die huiveringwekkend de wrede wereld van oorlog blootleggen. In 238 foto’s, afgedrukt op ruim 500 pagina’s paperbackformaat toont van Kesteren de superieure en arrogante Amerikaanse overmacht over de gewone Irakese burgerbevolking.




Maar de fotograaf maakte ook indringende beelden van het openen van massagraven met overblijfselen van door het regime van Saddam Hussein vermoorde Irakezen. En ook hoe Amerikaanse soldaten zelf slachtoffer worden van mortieraanvallen.




Van Kesteren kiest partij: niet v??r of tegen de huidige of verdreven machthebbers, maar tegen de oorlog. Tegen het menselijk leed, tegen de ongerechtigheid. Met betrokkenheid en emotie. Hij versluiert niets. Van Kesteren maakte met ‘Why mister, why?’ een van de beste, onvergetelijke en indringendste fotodocumentaires van de 1ste 5 jaar van de 21ste eeuw.

Laurens