Het is zo'n boekje dat ik 10 jaar geleden aanschafte om de titel of een goeie recensie. Maar kwam er niet toe het te lezen en het leidde een sluimerend bestaan in mn boekenrekje. Even behoefte aan een dunnetje’en het kwam tevoorschijn. Ik vond Het Fototoestel mooier dan ik me had voorgesteld. Een roman over het dagelijkse leven vol kort geschetste, rake en zonderlinge figuren, de filosofisch aangelegde verteller incluis. Een boekje dat je raakt, omdat onder de luchthartigheid en de ironie van de taal het onvermogen van de mens schuilgaat, die geplaagd door de dagelijkse besognes, nauwelijks in staat is iets groots te verrichten, afgeleid door de vaak onvoorspelbare loop van de dingen. Pas in afzondering, op enkele hoogst triviale plekken, neemt de ik-verteller de kans om zijn gedachten de vrije loop te laten, zoals zijn leven zijn loop gaat. Een fraai verteld verhaal, dat in zijn beknoptheid trefzeker ons bestaan verbeeldt.

Op laconieke en spottende toon, in mooie lange rollende zinnen, laat Toussaint de verrichtingen van de ik-verteller voorbij komen. Hij geeft zich op voor autorijles, knoopt terloops een relatie aan met de weinig levenslustige administratrice van het kantoor, vergezelt haar bij boodschappen doen, kind van school halen, wandelingetje met haar vader en gaan samen een weekendje naar Londen. Daar tussendoor maakt hij wat tripjes voor zijn werk, maar zijn beroep blijft onduidelijk. Toussaint laat je in zijn hoogst beeldende gebeurtenissen naar een film kijken over het leven van een willekeurige voorbijganger om de hoek in onze ingerichte wereld van pleisterplaatsen, wegen, verbindingen en stations.

Met een -gestolen- fototoestel denkt de hoofdpersoon eindelijk zijn in zich woedende elan te kunnen vastleggen. Een poging die jammerlijk mislukt. Maar de roman zelf geeft wel dat beeld van het vluchtige bestaan van de doorsnee westerse mens. Spannend en onderhoudend van de eerste tot de laatste zin is Het Fototoestel een kleine parel uit de Franse literatuur.

Laurens

Het boek is in Nederlandse vertaling alleen nog antiquarisch te krijgen. Volop nieuw te koop in de originele Franse taal. Binnenkort verschijnt een Duitse vertaling.