Laat ik beginnen met de opmerking dat ik geen groot liefhebber ben van de boeken van Thomas Rosenboom. Het barokke, pompeuze proza, met zijn veelal overdreven beeldspraak word ik al snel moe. De vorm vertroebelt soms de inhoud. Alleen met Gewassen vlees sleepte hij mij mee in de avonturen en psyche van de zijn tot gekte gedreven Willem August van Donck. Met enig voorbehoud en vooringenomenheid begon ik aan Rosenboom's Spitzen, het gratis boekenweekgeschenk van de Boekenweek 2004. Deze Rosenboom mag van mij blijven en zo doorgaan. Dit is mooi vloeiend proza, met subtiele beeldspraak en onverwachte voorvallen. In al zijn beknoptheid is Spitzen een novelle met vele lagen, een grote allegorie op lust en leugen.

Han Bijman, is de naam van de hoofdpersoon. Een man die nog nooit met een vrouw de liefde heeft bedreven en hunkert te kunnen worden ingelijfd bij de groep wereldbewoners die dat genoegen wel smaakten. Om op een gepaste gelegenheid een vrouw te kunnen ontmoeten kiest hij voor tangolessen. En op de eerste avond dat hij na tien lessen een tangosalon bijwoont is het al raak.

De tango, de melancholieke Zuid-Amerikaanse dans van elkaar leiden en geleid worden, speelt als allegorie met zijn danspassen en muziekstemmingen als decor voor de onvoorspelbaarheid, maar ook de eigen sturing van het leven. Esther wordt Bijman's eerste vrouw met wie hij vrijt en het is dik aan. Alleen is zij niet op hem, maar op een Indi?r verliefd, die binnenkort in Nederland arriveert en bij haar komt wonen. Als het wat wordt trouwen ze. De verhouding van Esther en de Indi?r Shanna is van meet af aan een slagveld van wederzijds onbegrip.

Rosenboom lijkt met Esther's na?veteit en directe afkeer van Shanna te staan voor de Nederlander die een romantisch beeld heeft van een verhouding met een buitenlander, maar door hun volstrekt uiteenlopende culturen, opvattingen over de rol tussen man en vrouw al snel van een koude kermis terugkomt. Shanna's waan in ons land direct als directeur ergens aan de slag te kunnen en een grote handel in balen katoen op te zetten is anderzijds een schoolvoorbeeld van de fortuin zoekende buitenlander, die geen idee heeft hoe de wereld en de westerse samenleving in elkaar zitten.

En dan is er de constante leugenachtigheid van Esther met haar dozijn ex-minnaars, tegenover Shanna. Ze houdt hem zoet met smoezen dat zij bij een vriendin avonden lang wijn drinkt, gaat zwemmen, in de bibliotheek verkeert, terwijl ze met Han Bijman in bed ligt. Bijman laat het schijnbaar gevoelloos en kritiekloos over zich heen komen. Maar ook Bijman's bovenbuurvrouw ontvangt hem nu regelmatig in haar slaapkamer. Kortom, Bijman is een man van de wereld geworden. Hij kan alleen nog maar denken aan de vrouwen, de sex, de lust en aan alleen met hen samen te zijn.

Rosenboom schetst met deze figuur de eenzijdige kijk van mensen op hun leven; zoeken naar constante bevrediging, met wie, hoe en wat, is niet ter sprake. Moreel verval en hedonisme sijpelen tussen Spitzen's regels door. Bijman neemt wraak op Esther, die zowel hem als Shanna en wellicht haar dozijn exxen ook bedroog. Hij verkneukelt zich erop als hij daarvoor al -onbewust- voorbereidingen treft om Esther bij de neus te nemen. Maar twijfels spoelen door zijn hoofd na de wraakneming, want was hijzelf geen haar beter in de vierhoeksverhouding?
Rosenboom heeft een lekker leesbaar en onderhoudend boekje afgeleverd, een tragikomedie vol onderhuidse lagen over lust en liefde, hunkering en hedonisme, leugen en bedrog, na?veteit en onverschilligheid.