De grondige verkenningstog naar die Suid-Afrikaanse mens
Magersfontein, O Magersfontein! Etienne Leroux. (uitg. Human & Rousseau, 196 p.)
Ongekruide kritiek op de Zuid-Afrikaanse samenleving tijdens de apartheid, gevat in sublieme literatuur. Komisch, soms kolderiek, verhaal over de cinematografische reconstructie van de veldslag tussen Boeren en Engelsen in Zuid-Afrika op 10 en 11 december 1899 bij Magersfontein. Een bonte stoet van types trekt naar Magersfontein om daar een film te maken van de historische veldslag. In de groep met adviseurs, scriptschrijvers, regisseur, scriptgirls en de pompeuze producers spelen zich allerlei taferelen af als een samenleving in het klein.
Ondertussen doen ze elkaar uit de doeken wie, wat en hoe een belangrijke rol speelden in die veldslag. Ze slaan elkaar met gedetailleerde kennis om de oren over namen van generaals, hun woonplaatsen, hun familiegeschiedenis, het aantal gesneuvelden en alle het andere dat wat maar even met die veldslag te maken heeft. De illustere filmploeg krijgt gezelschap van een Afrikaan, die met zijn dode kind achterop zijn fiets, symbool wordt van de dood in hun gezelschap, maar ook van de dreigende opstand van de zwarte bevolking als de Afrikaan aan het moorden slaat. Tijdens de enscenering en opnames van de gebeurtenis, gedurende dagen achtereen van hevige regenval, worden ze gewaarschuwd voor een opkomende overstroming. ‘Geen paniek’, is de gevleugelde uitdrukking, waarmee het onheil moet worden bezworen.
Met 'Magersfontein, o Magersfontein!', dat door de Zuid-Afrikaanse censuur in 1976 werd verboden, hekelt Leroux op meesterlijk subtiele manier de heersende mentaliteit van de blanken in de Zuid-Afrikaanse samenleving. Wat aanvankelijk als een klucht begint en zich ontspint tot een tragikomedie, eindigt in een serieuze apocalyps. De bonte filmstoet vertegenwoordigt de wereldvreemde blanke maatschappij, bakkeleiend over de geschiedenis, zwarten tolererend zolang ze een folkloristisch doel dienen, terwijl de genegeerde natuurramp de opkomende ondergang van het land symboliseert. Leroux schiep een absoluut literair hoogtepunt, dat ver uitstijgt boven zijn eigen thema van het 200 meter hoge Magersfonteinkoppie. Een fascinerend boek in de fraaie uitstekend leesbare Zuid-Afrikaanse taal. Een overtuigend doordringend klein epos van een grote allure.
Het boek is ook in het Nederlands vertaald. Uitgeverij Podium.
Laurens
Ondertussen doen ze elkaar uit de doeken wie, wat en hoe een belangrijke rol speelden in die veldslag. Ze slaan elkaar met gedetailleerde kennis om de oren over namen van generaals, hun woonplaatsen, hun familiegeschiedenis, het aantal gesneuvelden en alle het andere dat wat maar even met die veldslag te maken heeft. De illustere filmploeg krijgt gezelschap van een Afrikaan, die met zijn dode kind achterop zijn fiets, symbool wordt van de dood in hun gezelschap, maar ook van de dreigende opstand van de zwarte bevolking als de Afrikaan aan het moorden slaat. Tijdens de enscenering en opnames van de gebeurtenis, gedurende dagen achtereen van hevige regenval, worden ze gewaarschuwd voor een opkomende overstroming. ‘Geen paniek’, is de gevleugelde uitdrukking, waarmee het onheil moet worden bezworen.
Met 'Magersfontein, o Magersfontein!', dat door de Zuid-Afrikaanse censuur in 1976 werd verboden, hekelt Leroux op meesterlijk subtiele manier de heersende mentaliteit van de blanken in de Zuid-Afrikaanse samenleving. Wat aanvankelijk als een klucht begint en zich ontspint tot een tragikomedie, eindigt in een serieuze apocalyps. De bonte filmstoet vertegenwoordigt de wereldvreemde blanke maatschappij, bakkeleiend over de geschiedenis, zwarten tolererend zolang ze een folkloristisch doel dienen, terwijl de genegeerde natuurramp de opkomende ondergang van het land symboliseert. Leroux schiep een absoluut literair hoogtepunt, dat ver uitstijgt boven zijn eigen thema van het 200 meter hoge Magersfonteinkoppie. Een fascinerend boek in de fraaie uitstekend leesbare Zuid-Afrikaanse taal. Een overtuigend doordringend klein epos van een grote allure.
Het boek is ook in het Nederlands vertaald. Uitgeverij Podium.
Laurens
3 november 2004
