Hulpeloos liep de UK-33 met motorproblemen begin 2003 aan de grond in de branding van de zuidpunt van Texel. Een benauwd dagje voor de bemanning. Als uit de ogen van een zilvermeeuw, meedrijvend op de stormvlagen, is het schip in deze benarde positie van bovenaf op een foto te zien. Met de neus naar het strand middenin tot aan de horizon rollende schuimkoppen. Een misplaatste plek voor een viskotter, die zo als een stuk wrakhout wel moet eindigen op de vloedlijn. Maar een dag later werd het visserschip vlotgetrokken. De verbluffende foto van de UK-33 is gemaakt door een cameraman van Flying Focus Luchtfotografie. Spiedend met hun groot formaat camera’s naar hekgolven, geverfd staal, meeuwenzwermen en masten, doorkruisen de piloten en fotografen in hun Cessna’s het winderige luchtruim boven de Europese zee?n. Vissend naar schepen. De stevigste storm levert de mooiste platen op. Met hun foto- en vliegwerk maken ze spectaculaire beelden van Nederlandse vissersschepen op volle zee. Een kleine 100 foto’s zijn gebundeld in een fraai gebonden boekwerkje met veel opzienbarende afdrukken van bijna onder de golven bedolven kotters. Een ongewone kijk op de huiveringwekkende omstandigheden in de visserij-industrie.

Viskotters bedolven onder zee?n van water als ze met hun boeg in golven duiken, zijn geen uitzondering op de aangrijpende beelden in het boek. Sommige schepen zijn alleen nog zichtbaar aan het puntje van het hek op het achterdek of de zijwaartse bomen van de netten. De fotografen lijken elkaar te hebben willen overtreffen in spektakel, enkele tientallen meters onder hen. Ik probeer me maar niet voor te stellen hoe het voelt aan boord van die schepen, woest heen en weer geslingerd, kletterend zout zeewater van overslaande golven op mijn oliepak en in mijn gezicht, me vastgrijpend aan elk uitsteeksel binnen handbereik om niet naast het schip te eindigen als een onvindbare man-over-boord.

De meeste vissers in de gefotografeerde schepen weten niet beter en willen niks anders. Als de vangst binnen is kan het huiswaarts, in klein konvooi met collega-schepen over nog even huizenhoog water of op kalmere zee, slapend op kooi op het geronk van de diesels. Van de thuisvaarders maakten de fotografen vaak serene beelden. De meeste andere foto’s tonen de ruige, mensonvriendelijke en levensgevaarlijke werkomstandigheden waarin de bemanning zijn geld verdient.


De moed van de cameralieden en piloten in de Cessna’s om in een vliegende noordwester storm op bijvoorbeeld de UK-268 af te gaan is groot. Dapperder nog zijn de mannen 100-en meters onder hen in hun stalen notendoppen, gegeseld door wind en water, die als ze weer thuis waren, dat moment van hun vaart in kleur bevroren konden zien. Visserij in vogelvlucht (met Nederlandse ?n Engelse fotobijschriften) is een waardevol, juweel van een boek met onnavolgbare foto’s, dat vooral door het zilvermeeuwperspectief grote verbeeldingskracht krijgen. Deze uitgave draagt ook in grote mate bij aan de beeldende geschiedschrijving van de visserij als een Nederlands fenomeen bij uitstek.

Laurens

In short
A colourful photographic impression of Dutch fishing vessels on the high seas in often stormy weather. Photo’’s made from a nearby overhead flying special equiped airplane. Stunning and spectacular pictures of hair-raising circumstances. Captions also in English.

Wat en hoe van de vliegende camera’s.Ins and outs of the flyings camera.